pasif bağışıklık ne demek?

Pasif bağışıklık, bir organizmanın kendisi antikor üretmek yerine, başka bir kaynaktan hazır antikorlar alarak kazandığı bağışıklık türüdür. Bu bağışıklık türü geçicidir ve uzun süreli koruma sağlamaz, çünkü vücut kendi bağışıklık yanıtını geliştirmemiştir.

Pasif bağışıklığın temel özellikleri:

• Hazır antikorlar: Başka bir organizmadan (insan veya hayvan) elde edilen antikorlar kullanılır.

• Geçici koruma: Antikorlar vücutta yıkıldıkça bağışıklık etkisi azalır ve kaybolur. Kalıcı bağışıklık sağlanmaz.

• Hızlı etki: Antikorlar alındığı anda koruma başlar, bu nedenle enfeksiyona maruz kalındıktan sonra hızlı müdahale için uygundur.

• Bellek hücresi yok: Vücut, antikorlara karşı bir bellek hücresi geliştirmez, bu nedenle aynı enfeksiyonla tekrar karşılaşıldığında koruma sağlanmaz.

Pasif bağışıklığın kazanılma yolları:

• Doğal pasif bağışıklık:

  • Anneden bebeğe: Anne karnındaki bebek, plasenta yoluyla anneden antikor alır. Doğumdan sonra anne sütü (özellikle kolostrum) yoluyla da antikorlar alınabilir. Bu, bebekleri enfeksiyonlara karşı ilk aylarda korur.
    • Anne Sütü
    • Kolostrum
    • Plasenta

• Yapay pasif bağışıklık:

  • Antikor içeren serumlar (antitoksinler): Bir enfeksiyona veya toksine maruz kalmış bir bireye, başka bir bireyden veya hayvandan elde edilen antikorları içeren serum verilir. Örneğin, tetanoz antitoksini veya yılan sokması sonrası verilen antivenom.
    • Antikor
    • Serum
    • Antitoksin

Pasif bağışıklığın avantajları:

• Hızlı koruma sağlar.
• Enfeksiyona maruz kalındıktan sonra tedavi amaçlı kullanılabilir.

Pasif bağışıklığın dezavantajları:

• Kısa süreli koruma sağlar.
• Alerjik reaksiyon riski taşıyabilir (özellikle hayvansal kaynaklı antikorlar).
• Bağışıklık belleği oluşturmaz.
• Alerjik%20Reaksiyon